ठण्डा बरप

शेखर दहित
२७ चैत्र २०७९, सोमबार
ठण्डा बरप

कथा
ठण्डा बरप

ढों ऽ ऽ ढों ऽ ऽ पों ऽ ऽ पों सुन्टीक हमार डाइक सकसकी उढ्या गैलिन । और साल्क जस्ट इन्ड्यक बज्या खक्खाइल, ठोठ्राइल पुरान साइकिलिक पाछ ठण्डा बरपक डव्बा बहन्ल हमार ढुपर्ह¥वक आघ पुगल रह ।
“फेर डोस्र आगइल यी निंङ्गगो¥र्वा परचल्वा बज्या, लर्कन रुवाइ ।” डाइ बजियाह डौंकठी ।

बिचारा बज्या बिना बिरेकिक साइकिल हाली हाली पाँइडिल मारठ । एक्क घचि विचघरान घर पुगजाइठ ।
बज्यक डब्बक पाछ पाछ लेहराभर लर्कापर्का और जन्नी डौरल रठ । केक्रो हाँठम टठिया ट केक्रो हाँठम गिलास रठिन । किउ बोटल ट किउ जालिक टार, लोहलक्खर लेल लेल ।

“रै बज्या रुक, रै बज्या रुक,” कटी झिबझिब झिबझिब ढुर उरैटी डौरठ । केक्रो हाँठम ढकलिक गोँहु ट किउ पसेरी भरभर मस्री लेल लेल रठ । परचल्वा बज्यक ठण्डा बरप डेना हडबड ।
“अत्रै डेव्या रै, अत्रा ढ्यार मस्री डेनु डेनु, एकठो और ट ड्या घरम बठा नैपुगी ।”
“होइगा रे ऽ भउजी, आउर कत्ता सैगर दि, नानमुन्चे लाय रह्यौ, बस होइगा चलो हतो ।”

ओहर लर्कन्क कर्रा, हाली ड्या रै महिन, उ कठा महिन ड्या ।
सब लर्का ठण्डा बरप चुहुक्टी खुशी बिल्गठ । केक्रो स्याँफ और ठण्डा बरपसङ्ग सुइप सुइप कर्टि चुहुक्ठ । सारा रानपरोसिक लर्कन खाइठ डेक्ख महिन फें खैनास लागल । डाइ बज्यह शुरुम खप्कल डेख्टी डेख्टी डाइसे बरपक लाग चुँइचुँइ कर्नु ।
आपन लर्कन खुशी हुइल कौन डाइ बाबा नैडेखसेकी, टव्बुफें डाइक पिरा छुट्ट रठिन । बरस भरीक खैनक ज्वार पुगैना ट डाइह केल पटा रठिन । कब्बु भाटम गोँहु ट कबु मकैक डरिया मिलाक डाइ हमन पहार पुगाइ । उ सक्कु बाट महिन का पटा ?
डाइ छन्डिक छन्डिक बहना लगैठी ।

“छावा ठण्डा बरप खैबो ट खुँजली, खौरा उठट, ठण्डा वरप ट बाजी बरा फुहर पानीले बनैठ, ओह पानीम स्याँप पटकही…उह पानीम हाँठ ग्वारा ढुइठ हुँ ।”
“लौ से ऽ मै खैम, सक्कु जे खाइट, डाइ एक्कठो लै ड्या ना ।”
डाइक ठेँठ्वक गोन्या पकर्ल चुँइ ऽ चुँइ ऽ आघपाछ आघपाछ करा करुँ । म्वाँर लरकढिप डाइक समस्यक आघ कुछ काम नैकरल । मै बुझ डर्नु । आब म्वार ठे दुई डगर बा ।
कि ट नहरीम बाँढल जालीक बँन्ध्वक टार कट्ना या ट पडेस्वा ओ पहरुक जस्ट ठण्डा वरपीक डव्बक पाछ पाछ लाग्क चुहल बरप चटना ।

बैशाक जेठक गर्मीक आघ टाटुल टाटुल जालीक टार कट्ना म्वाँर हिम्मट नैआइल । जालीक टार काटट काटट बज्या ट कहाँ पुगी पुगी । आब ड्वासर उपाय मै फें एक सस्सु डौर गइनु । जहाँेर जहोँर ढोँ ऽऽ ढोँ ऽऽ ढोँ ऽऽ सुन्मिल ओँहर डौरुँ ।
बज्या गाँउक टिकरा लौघरान घरठे ठहर््याक बरप डेह टह । ओहर पडेस्वा ठण्डा बरप चुहना ओर डव्बा टर आपन गडौरी डोग्ल रह । जब ओकर गडौरी बरपीक बुँडाले भर्लिस, तब एक सस्सु स्वात्त पारल एक घचि आँख टुम्क बरा आनन्द लेहल । फेर चो पहरु डब्वक टर हाँठ डोग लेहल ।

मै आपन पाला बेसबुर से अस्या लागल रहँु । बरा मुस्किलसे पाला मिलल, ओहँर बज्या सबजहन “हतो रे सारे लर्कों ।” कटि भिरभिर भिरभिर रग्ड लागल । सब बरप चटुइया भागी हम्र । एक घचि पाछ बज्या बरप बेच्ना ढँुन्म, हमार आपन आपन गडौरीक चुहल बरप चट्ना कर्रा ।

जवसम बज्यक ठण्डा बरप नैओराइस टबसम सारा गाँउ बज्यक डव्बक पाछ पाछ लग्ल रहि । कबु ट छेग्री भेरी छोर्ना दिन खसक जाए । किस्नान बिन मिन्ही डेल पसेलीक भेरी छोरडेहँठ ।
छेग्ग्रौहा भेंरौहन्क बगालीम पहरु डान्चे भारी बिल्ग । उ छेग्री भेरी ख्यार जस्ट हमन फें अंग्रीन नचाए । छेग्री भेंरीन्क चर्हना ठाउँफें ओह अङ्ग¥र्या । कबु गेँगटौहक उपार ट कबु टलबडरिक टप्वारम । सन्झ्यक छेग्री भेंरी हँक्नासे पहिल सक्कु जहन काम फाँट डार उ ।

किहुँ खिरा लन्ना, कँकरी लन्ना ट किहुँ छिँया, आम ट किहुँ चटनी ओ टुम्मक पानी फें ।
बरा मुस्किलसे जोरबिटोर कैख लैगिल हमार चिजफें हमन डान चेचे डेह और अप्नह भर रज्वा माफिक बैठक जिभिक स्वाड लगाए ।
ओकर किसन्वाँ आपन लर्कन्क उबराइल ढँन्ढाहा झुल्वा ओ फुस्सर रंगीक पाइन्टर डेल रहिस । पहरुसे किसन्वँक छावा ढ्यार भारी जीउ हुइलक ओर्से उप्टाइल झुल्वा पाइन्टर उहिन भारी होजाइस । पुट्ठामसे पाइन्टर खस्कक डर आपन करढँुनसे डबैल रह । टर नङ्गट ग्वारा, झौहार पाइन्टर उस्काक लेँरी डेख्नासम उठैल रह ।

झुल्वा फें झोहुर हुइलक मार पाइन्टरीक भित्तर कुच्मुचाक खुस्टैल रह । गल्लीगल्ली नेंगुइया पटोर्ही बठिन्याँ घुम घुम हेर्क मुसुकसे हाँसठ । उ आपन पाइन्टर बचैना चक्करम म्वाँर ढ्यार बुँकु सिउरल । छेग्री भेंरी चरहाइ लैजाइबेर गेंगटौहा खोल्ह्वम ढ्यार बोकाइल । सेक ना सेक गुल्यार होहोक मै बोक्नु ।

एकदिन ओह खोल्ह्वम बोक बेर डुनुजे झब्ल्याङ्गसे झबझ्या गैली । ढिक्वम लैजाक म्वाँर गँरढुढ्रिम दुई लाट मारल गढा, महिन अभिनसम याद बा । डोसर दिनसे उ सवारी बडल डारल । जब्बफें पडेस्वक बुँकु सिँउर्क गेंगटौहा नाघ ।
उ एकदिन सबजहन कामम फाँटल, किहुँ घर घर जाक मिन्ही उठैना, टुम्मम पानी भर्क लन्ना, किहुँ गेंगटौहम गेंगटा कहर्ना । किहु भर छेग्री भेंरी लौटाइ जैना ।
महिन कुछ काम नैडेहल कैख खुश रहुँ । सब्जे आपन आपन कामम लाग्गैल । एक घचि पाछ, “रै पिक्र्या ट्वार काम ट बच्गैल जे ? यहर आ ट ।”

म्वाँर नाँउ प्रेम बहादुर से ओह गढा पिक्र्या खरकाइल । ओठ्से सक्कु जहनक ढेबरम मै पिक्र्या झुल्गैनु । एक टाँङ्गक उप्पर ड्वासर टाँङ्ग बझाक कपारीक पाछ डुनु हाँठले कँक्क्वा बझाक आराम कर्टि कह, “आझ ढ्यार गर्मी बा रै, हेर ट रुख्वक पट्या फें नैहिल्ठो ना ?”

मै हाँ म हाँ मिला डेनु ।
“म्वाँर हँन्सा ट जुर ठण्डा वरप खैनास लाग्टीस, जा ट ठण्डा बरप लेह ।” महिन खुशी लागल, आझ ठण्डा बरप खाइमिलि कैख । मै ओकर पञ्ज्र पैसकलाग अस्या लागल रनु ।
एकघचि पाछ डक्लैटि कहठ, “अभिन नैसुन्ल्या रै कन्पक्ला ? जरजर जरजर म्वाँर लन्डा हेट्र्या, जा कलक नैसुन्ल्या ?”
महिन महा डिक लागल, डब्नी भिरुँ कलसे महिनसे झब्बर बा, बुडु कहैँ जब्बर मारे रोइ ना डे । मै ओहासे बेलैटी बेलैटी निकर गैनु । कैसिक लन्ना हो गढक लाग बरप । नैलैगिलसे मार मिलि । और दिन म्वाँर छेग्री भेंरीन हिगारडी कना फें डर ।
चुपचाप घर गैनु । महिन डेख्क डाइ कलि, “किस्नान भेंरी अभिनसम नैछोर्ले टंै ?”

“नाइ डाइ गोँचनसंग मिन्ही मिलाइ आइल बाटुँ, एकघचि घर जाक अइम कल बाटुँ ।”
डाइ भित्तर पटाहा डहरी चब्डटही । मै चारुओर ढिरेसे लजर घुमैनु कि कहोँरो गोँहु मस्री, मकै बाहेर बा कैक । कहुँ नैबिल्गल । सारा चिबुड्डी चिवुड्डा कुठली चब्डल रही । कौनो मेरिक उपाय नैसुझल ।
“डाइ मै जाइटुँ ।”

डाइ फें सम्झैटी कठी, “छेग्री भेंरीनसे केक्रो रब्बी बाली नोक्सान नाकराइस, मजासे चरहाइस ।”
हाँ हाँ कटि जहोँर ढोँ ऽऽ ढोँ ऽऽ ढोँ ऽऽ पोँ ऽऽ पोँ ऽऽ बाज उँहर मै चलडेनु । बज्यक पाछ पाछ लागट लागट दस बारा घर घुम डर्नु । लासा लागल जस्ट मनैन बरप लेहट ह्यार करुँ ।
जब्डहान घरक सोझ बज्या साइकिल ठहर््याक कँुवम पानी पिए गैल । बज्यक पानी निकारठ निकारठ मै एहर डाँउ लगाख बरप निकार लग्नु । महिनसे डव्बा ढेँग हुइलक ओर्से लेँरी उच्या उच्याक लकपक लकपक कर्टि तीनठो का निकर्ल रहँु । साइकिल हुरडुस्ससे पन्ज्रक कुल्वम गैगिल ।

ओहँर बज्या खनमन्नसे बाल्टि फाँक्ख म्वाँर ओर डौरल आइल । डब्बा उठाइट उठाइट ट मै ओकर आँखक ओल्टार हो गैनु । चिल्लाइक सुरु करल । कपार पिट पिट चिल्लाए । कबु छाटी पिट ।
“एक लर्का हम्रा सारा ठण्डा वरप चुराइलिहिस, अरे बप्पा हम लुट गैन ।” ओकर हल्ला सुन्क सारा रानपरोस जुटगैल । के हो रु ? के हो रु ? कटि कटि पत्ता लाग गइल ।

जब्डहान मन्ल्ही काकी महिन ठण्डा बरपीक पाछ पाछ लागल डेख्ल रहि और ओइनक पिखाँही डगर भागठ फें डेख्ली । सब म्वाँर पोल खोल डेली ।
एकघचि पाछ बज्या दस बारा जहन लैख महिन ख्वाज खेट्वा खेट्वा आइल । आघ आघ बज्या हल्ला कर्टि नेंङ्ग ।
“अरे दादा हम्रे सौ रुपियक ठण्डा बरप नोक्सान होइगा, हमका सब लुट लिहिस् ।”

ओकर पाछ पाछ आइल मनै बिचारा बज्यक ओत्रा ढ्यार नोक्सान होगैलिस् । केक्रो मुहमसे च्वँच्वँ च्वँच्वँक आवाज सुन्जाए । सबजे बज्यक ओर्से दुख डेखाइस ।
सबजहनके बात मै डुम्नाक ओल्टार नुक्क सुनु । गुनमुन गुनमुन करठ । खोब खोज्ल महिन खेट्वा खेट्वाम । दिन फें बुर लागल, च्वारल ठण्डा बरप सारा पघल गैल । बज्यक डरले मै डुम्नक ओल्टार पला रनु ।
चिरैं पन्छी सारा आपन आपन च्वाँच भरा भरा बसेरा लेह लौट गैल । गयर्वा, भंैसर्वा आपन आपन पसपौहा ख्याड लग्ल । मसमस मसमस दिन हेर्टी हेर्टी रोटी खराइहस ओरागैल । अन्ढरिया रात एक्क घचि ढुसमुस्स कैंयाँकुच्चिल होगैल । चिँङ्गगैरान एक टारसे च्याँ ऽ ऽ ऽ ऽ ऽ ऽ ऽ ऽ ऽ ऽ बास लग्ठ ।

भेंरी चरहाइबेर गोँचनक बट्वाइल बात सम्झ लग्नु । म्वाँर नुकल डुम्नक डान्चे डुस भारी बुरहाइल सेम्रक रुख्वम दिन बुर्टि कि बोक्सीन्याँ डिया बार्क नाँचठ हुँ । ओह सेम्राम जम्जुट्वा फें रहठ हुँ । जिहीँ भेटाइठ ट हुँ आपनसंग खोब घुमाइठ हुँ । सुरिक गुँअ और मनैनक ल्याँर ढिक्री बनाक खवाइठ हुँ ।

गोचनक बटाइल अस्ट अस्ट बात समझ्क म्वाँर आँङ्गम काँटा फुल लागल । मै डरैटी डरैटी गरु पौली उठैटी घरओर चल डेनु । गाउँ पुगठ पुगठ सारा कुक्कुर हुँउ ऽ ऽ ऽ हाँउ ऽ ऽ हाँेअ ऽ ऽ भुकठ सुन जाए । किस्नान घर बेरी खाइ जाउ कलक ट छेग्री भेंरी कहाँ करैल्या पुछ्ना डर । ओहर नैजाक डरा डरा भुख्ल प्याट मै घर चलडेनु ।
घर भित्तर नैपैठ सेक्नु । घरक ओर्याटीक बाटी पकर्क ओसहर््वा ओसहर््वा यहर ओहर करुँ ।
भित्तर कोन्टिम डाइ बाबा म्वाँर बारेम गुनमुनाइठ सुन्जाए । कोन्टिम बरल डियक ढिपढिप ओज्रार चिर्कल भित्तक डगरसे बाहेर केरनी फाँक ।

“दुई फ्यारा किस्नान घर पुछपुछ घुम्ख आगैनु ।” डाइ बाबाह बटैठी ।
ओहँर बाबा,“ सारा खेट्वम खोज्डर्नु, ओकर सक्कु संघरियनसे फें पुछसेक्नु ।” डाइह बटाइठ ।
“कहाँ गैल हुइ लौंरा रात छिप लागल, लौ से बज्यक बरप नोक्सान कराइल ट का सक्कु जुरवाना ट भर्डेली, आब आजाइट ट होजाइठ ।” डाइक मैगर बोली सुन्नु ।

डाइ बाबनक, मैयाँ मोह भरल बात सुन्ख महिन माफ करडिही कना हिम्मट जुटैनु । घरक केँवारसम पुग्क फेर चो घुम गैनु ।
“जोर बिटोर कैख सङ्गारल रुप्या असौक साल भैयक नाउँ लिखाडेम कलक ट बज्याह डाँर टिर्टी ठिक्क होगिल, आब का कर्ना हो ? ।”
“का कर्बो ट प्रेमक बाबा, ओक्र ढंङ्ग परसाद ट यी सब हुइल ।”

डाइ बाबनक दुखी हुइल बात सुन्ख महिन ठण्डा वरप चोर्लक ढ्यार पस्टाउ हुइल । गाउँक और लर्कन जस्ट मै फें स्कूलम पर्ह जैटुँ…ऽ । लौव लौव स्कूलक डिरेस ओ झ्वाला भिर पैटुँ…..ऽ । छन्डिक छन्डिक किताव, कापी ओ कलम पैटँु…….ऽ । और लर्कन जस्ट छुट्वा होक ख्याल पैटुँ ……ऽ । मिठ मिठ खाइ लगाइ पैटँु ………ऽ ।

शेखर दहित
बर्दिया

ठण्डा बरप

शेखर दहित