भाग्य

देवराज चौधरी
५ श्रावण २०७८, मंगलवार
भाग्य

कथा
भाग्य

ंझोल्पट अन्ढार हुरख्ले रहे, टब्बे डगरेमें.. । सुनसान रातमे अकेली नेंगेबेर टुहिन डर नै लागठ् ?

लागठ् कि ।
का करे नेंगठो टे अट्ना रातके ?

मै नेंगटँु कि टँु नेंगटो ? बिना बातक् बात बट्वइहीं, अपन नेंग्लक पटा नैपैंहीं डोसर जन्हनहे पँुछना लागल् रठिन् । मोर का हाल हवाल बा का नै टोहाँर कौन पटा ?

काकु बटैबो टब जानम् कि, बटाउँ ना टब्बे टे जानम् काहुन् । मनके भिट्टर गुम्स्याके का कर्बाे, भला बटैबो टे टोहाँर मन फेन हलुक् होजाइ ।

जब काकु अपन जिन्गीक् उटार चढाव सुनैलाँ टे मंै किल नाही अपनी लोग फेन सुन्के हार मान्जैबी । नै पटियइबी टे सुनी हँुकारे मँुहसें ।

काकु सरसरहिंक् बट्वाइ लग्लाँ ।
कहकुट अन्सार चौंरासी लाख जुनीके बाद मनैक् जलम् मिलठ् कटिहुन् । कै जुनी बिटल् कहे नैसेकम् लेकिन मैं मनै बन्के जन्मलुँ । पारिवारिक वातावरणमे हाँस खेल कर्टी पटे नैचलठ् भगवान जोरिया फेन खोज्डेठाँ । ओकर बाद जिन्गीक् उटारचढाव हुइनाक्रम जारी होजाइठ् ।

‘बाबा फुच्चीक् लग भर झुलुवा मोर लाग भर कुछ नै ?’
‘टोहाँर लग फेन टे नान्डेले रहुँ, भक्खर टे पुरान हुइटा हिस्का नैमुठाँ छावा । टुँ फेन छुनुमुनु रहो टे मंजुरी कैके कबोजबो नान्डिउँ ।’

चहा जट्ना अभागी जिन्गी बिटैलेसे फेन भगनवाँ हम्रहिन दुई सन्तान डेरख्ले रहे । भल्ही हम्रे पर्हे लिखे नै सेक्ली लेकिन अपन लर्कापर्कन जरुल पह्राव कना विचारले पहै्रटी गैली, हिम्मत नैहर्ली । डाइबाबन्के कर्रा काम डेख्के लर्का फेन सघाइ लग्लाँ । फुच्ची टे सयान हो रख्ले रहे । ओकर डाइहे कट्ना सम्झैलुँ । मंजुरी जिन पठाइस् लर्का बिगर जैठाँ कैह्के । सायद घरक गरज टर्ना विचारले डाइ फेन चिमाइल रैह्गैलिस् । जवान छाइहे मैं फेन मुँह फोरके कुछ नैकहे सेक्गैल्, जौन मोर कमजोरी रहे । आझ भक्खर पटा चलटा ।

एक दिन । ‘बाबा दशवा पास करे नैसेकठुँ । संघरियन फारम खुलल् वा कहटिंहिट् । ‘केह्कक् फारम, टैं हिम्मत का करे हर्ठे !’ ‘पुलिसमे’ ‘सेक्नास् लागठ् कि नै टे ? टोर विचार बा टे जा । अपन अपन भाग टे हो ।’

ऊ दिन महिं कट्ना खुशी लागल् रहे । जब छावा आके बटैलस् कि मैं पास होगैलुँ पुलिसमे स्थायी जागिर होगैल् । यी संसार मोरिक लग कट्ना फर्छिन् बिल्गाइल् जौन कि मैं बयान करे नैसेकम् । समुह मन्से ऋण सापट कुल काह्रके मजासे विदाई कैगैल्, जहाँ ओकर ड्युटी रहिस् । छावक् सम्झैले पर फेन नैमान्के कबोजबो मन्जुरी जाइल करुँ । जबसम जाँगर बौसा रहि, टबसम किल टे करम सोंचुँ । यी दिन, यी समय हमार घर कट्ना ओज्रार ओ चांैकस् बिटल् । जिन्गी सदादिन अक्केमेर नैरहठ् । गाउँक् पहिँट्यान बाबु जब मोरठेन् मनमर्ले बटैली ।

‘काकु ! मनमती टे नै अइली ।’
रिसाइ हस् ‘का करे नै आइल ?’
डरैटी ‘उहें तौलिहवा काम करैना केने कहाँक् ठेक्दरुवक संगे…….।’

मंै ढेर बात सुने नै सेक्लुँ । भगनवाँ हम्रहिन खेलौना बनैले बा । हमार फेन अक्किल कट्गैल् रहे । छावा जागिरमे रटिरटि एक टे मैं मंजुरी करे चल्जाउँ । ओकर डाइहे फेन नैसम्झैलक् नैहो । जवान छाइक् कट्ना सपना डेख्ले रहि । इहे दिन डेखक् लग अट्ना बरस पह्रैली लिखैली । चहा जहाँ रहि, अपन जिन्गी कट्बे करि । चित्त बुझाइक् खोज्लँु । ओकर डाडु पटा पैहिस् टे विचारा । अपन सग्गे बाबुक् बारेम् का सोंची । कौन मुँहले छावक् ठेन खबर पठाइल् हुइम् अप्नही अनुमान करि । डाइ बाबा बन्बो टे अपन सन्तानके प्रगति के नै डेखक चाहठ् । ओ चहा जट्ना दुर्दशा बाधा आ जाइ टब्बो सहिही परठ् । मैं महसुस कै रख्ले बटुँ । यहाँसम टे ठीके रहे लेकिन उ रातके सम्झनाले ।

रात ११ बजेओर ।
‘ओ काका ढोका खोल्नुस् ट ?’ नै चिन्हलक् आवाज आइल् ।
ढोकामे लाट जमैटी डोसुर आवाज ‘अझै सुनेनस् बुढा……..।’
भेम्रहल ‘के हो री बुह्रिया अट्ना रातके …?’
‘अहोइ के रहि अझकल सुन्ठो टे काहुन माउवादी कि खाउवादी……।’
जोरसे ‘अझै ढोका खोल्दैनस्, ल खा !’ ढोका खुल्गैल् ।

उ रात हम्रे कैसिक बिटाइल् हुइबी । छावाहे पुलिसनके जागिरमे लगैलक् कारण उ दिन डेखक् परल्, सहक् परल् । जम्मा बंगारा सुवाइल् रहे । बड्डीहे नैपिट्लाँ लेकिन अपन छावाहे नैबलैबे टे मारके मुवइना धम्की डेलाँ । का हमार सरकार यइन्हे ठाउँ लगाइ नैसेकी ? हमार हस् गरीब किसानहे मारके का पैंही ? जे शहरमे बराबरा घर बनैले बटाँ । शोषण कैले बटाँ । देशहे घाटा लगैना काम कैले बटाँ । आनक् चेलीबेटीन्के जिन्गीसे खेलवार कैले बटाँ । ओइनहे सटैटाँ टे सटाइल् हस् लग्टिन् । जेकर टे मंजुरी कैके साँझ बिहान गरज टरटा, उहे मनैन् यी मेर सहे पर्ना दिन डेखक् परल् । जे कि खुद कहठ् हम्रे गरीब जनतनके लग लरठी । ओइनहिसे गरीब जनतनके गाँस, बाँस खोस्ना कहाँके न्याय हो ?

आब उ दिन कबो नैघुम्के आइ । जौन दिन खुशीके चरमचुलीमे पुगल् रहुँ । दिने दिने दुःखके पहार ठप्टी बा । छावा घरक हाल खबर पारख्ले रहे । हम्रे घरे जिन आइस् कना बातले रोक्ले रैह्गैली । ओकर डाइ रातदिन रोइ लग्लिस् । सम्झाउँ कलेसे कहाँ लग ? छाइ फेन घुम्के नैआइल् । देशमे झैझगरा हुइटी रहे । हम्रे रात दिन डरैटी बिटैली कँही हमार सोंच्लक् हो ना जाए । कोइ बोल्कारे टे हम्रे झस्की । लावा मनैन् डेख्टी किल् हम्रे डराइ । हमार छावक् नाउँ कोइ लेटी किल् अर्घटहा हस् लागे । समय बिट्टी गैल् । देशमे कौनो सुधार नैआइल् । झैझगरा चर्कटी रहे । चर्कटी गैल् । एक दिन खबर आइल्……..।
‘बयान करे नैसेकम भाइ’ काकु सुस्करलाँ ।

‘कहटी जाउ काकु ! मैं फेन यिहे गाउँ समाजके मनै हुँ । टोहाँर दुःख सुखमे साथ डेटी जैबुँ । मनक् बात कैह्के अपनहे हलुक बनाउ ।’ मै कहलुँ ।

उ कहटी गैलाँ । ब्यारेकमे हम्रे डुनु जाने गैली । छावक् लाश डेखैलाँ । बुह्रिया लोटलोट रोइ लागल् । पुलिसनके अगवा हमारे भाषम् बोलल्, ‘चिन्ता जिन करी डाडु । अपनिक छावा यी देशके बहादुर सिपाही हो । अपन जिउ ज्यान डेके फेन शत्रुके आघे कबो नैझुकल् । अपनिनके गर्व करि । यी देशके लग अपन सन्तानहे वीरगति प्राप्त करे पैलक् ओरसे ।’ कहटी दोसल्ला ओह्रा डेलाँ । एक्ठो कागज डेलाँ ओ नगद पच्चीस हजार रुपिया ठम्हाँ डेलाँ । का हमार जिन्गी अटनेमे बिट्जाइ ? उ पैंसा टे काजक्रियामे किल् ओरागैल् । भगनवाँ हमार ‘भाग्य’ कैसिन लिख्डेले रहे ? यी घटना हुइले दशौं बरसके बाद अभिनसम डुनु परानी जियल् बटी । बुह्रिया एकदम हस् बेराम पर्टी रहठ् । आझ फेन बुह्रियक् लग गुरुवक ठन आछट हेरवाइ जाइटहुँ टौन टुँ खिट्कोर डेलो ।

‘मन हलुक लागल् कि नै ?’ गोचाली मिलैटी ‘कैसे नै लागि हो भतिज । मै चलटँु ।’ काकु चल्गैलाँ । हुँकार बात सुन्के मोर जिउ नोंडुर लागल । आँख पुरा रसागइल । अन्ढार रलक् ओरसे नैबिल्गाइल् । का अपनेन्के आँख नैरसाइल..?
देवराज चौधरी
लमही ७ छुटकी घुम्ना, डेउखर दांग

भाग्य

देवराज चौधरी