क्रांगे्रस सभापति विजयी शेरबहादुर देउवाके राजनितिक जीवनी

रविना चौधरी
२ पुष २०७८, शुक्रबार
क्रांगे्रस सभापति विजयी शेरबहादुर देउवाके राजनितिक जीवनी


प्रधानमन्त्री एंव नेपाली कांगे्रसके सभापति शेरबहादुर देउवा नेपाली राजनीतिम ६ दशकसे निरन्तर क्रियाशील व्यक्तिव्वके रुपम स्थापित बाट । प्रधानमन्त्री देउवा पार्टीके १४ औं महाधिवेश अन्तर्गतके पुन: मतदानसे पार्टी सभापतिम पुन: निर्वाचित हुइल । उहा निकटम,प्रतिद्धोंदी डा. शेखर कोइरालाह पराजित कर्ल । पुन: मतदानम निर्वाचनम सभापति पदके पहिल चरणके अन्य प्रत्यासी नेताहुक्र प्रकाशमान सिंह, विमलेन्द निधि व कल्याण गुरुङके समर्थन सहित देउवा विजयी हुइल हुइत । यहे मंसिर २४ गते महाधि वेशन उघाटन समारोहम उहाँ आपनह पार्टी विधानअनुसार अन्तिम पटकके लाग सभापतिम विजय कराईक लाग आह्नहोन कर्ल रलह । प्रधानमन्त्री देउवा अपनह पुन : सभापतिम विजयी हुइल पाछ आगामी तीनै तहके निर्वाचनम पार्टीह विजयी करा क तीनै तहम कांगे्रस सरकार बनाइना उद्घोष कर्ल रल्ह । कांग्रेसके संस्थापक नेता विवी कोइरालाके पे्ररणसे राजनितिम होमिएल देउवाके जन्म वि.स.२००३ साल जेठ ३१ गते डडेल्धुराके आसिग्राम– ५ रुवाखोलम हुइल हो । उहा हाल बुढानीलकण्ठ नगरपालिका भद्रकालीम बसोबास कर्ति आइल बाट । वि.स.२०१७ के राजनितिक घटना क्रम पाछ नेपालके प्रजातान्त्रिक आन्दोलनम निरन्तर सक्रिय उहा विद्यार्थी आन्दोलनसे राजनितिम प्रबेश करल हुइट । प्राथामिक शिक्षा गृह जिल्ला,माध्यामिक शिक्षा डोटी व उच्च शिक्षा काठमाडौंम हासिल करल उहाँ त्रिभुवन विश्वविद्यालयसे राजनीतिशास्त्रम स्नातकोत्तर व कानुनम स्नातक कर्ल बाट नेपाल विद्यार्थी स∙के प्रथम निर्वाचित सभापति एंव संस्थापक सदस्य देउवा राजनितीभीतर लण्डन स्कुल अफ इकोनमिक्सके रिसर्च फेलो हुइत । वि.स.२०४८,२०५१,२०५६ व २०७४ के संसदीय निर्वाचनम डडेल्धुरा से निर्वाचित उहा २०६४ व २०७० साल म हुइल संविधान सभाके निर्वाचनम डडेल्धुराके साथै कञ्चनपुर व कैलाली से समेत विजयी हुइल रल्ह । वि.स. २०४८ म गृहमन्त्री बनल देउवा हालसम्मा पाचौं पटक प्रधानमन्त्री जिम्मेवारी सम्हाहल बाट । पहिल पटक २०५२ भदौं २६ से २०५३ फागुन २६ गतेसम्म हुइल देउवा २०५८ साउन ७ गतेसे २०५९ असोज १८ गतेसम्मा दोसोपटक प्रधानमन्त्री हुइल रलह । ओह वर्ष असोज १८ म उहाह तत्कालीन राजा ज्ञानेन्द्र शाह पदसे वर्खास्त कर्ल रलह । प्रधानमन्त्री देउवा २०६१ साल जेठ २१ गते तेस्रोपटक प्रधानमन्त्री वनलपाछ राजा ज्ञानेन्द्र उहाह २०६१ साल माघ १९ गते पुन: पदासे वर्खास्त कर्ल रलह । प्रधानमन्त्री रहलम उहाँ पिछडिएल भु भाग,सीमान्तकृत वर्म, महिला ,दलित,जनजाति व मधेशह राष्ट्रिय विकास प्रर्कयाके मुलधारा आनकलाग कार्णली –दलित–महिला–जनजाति–मधेश ९ कदमजमके अवधारण आन्क जनताके विश्वाश जितंल रलह । उहाक पालाम विशेष वर्ग एंव समुदायके अत्थानके लाग राष्ट्रिय महिला आयोग,आदिवासी,जनजाती आयोग दलित आयोग जात विभिन्ना आयोग गठन हुइल हो पार्टी भित्तरके कलह बहर्ती गीलपाछ २०५९ सालम कांग्रेस विभाजन हाके गठित नेपालीकांग्रेस (प्रजातन्त्तिक) के उहा सभापति बन्ल । पाछ वि.स. २०६४ म कांग्रेस व कांग्रेस (प्रजातन्तिक) के एकतापाछ उहा कांग्रेसके वरिस्ठ नेता हुइल । तब पाछ वि.स. २०७२ फागुन २४ म सम्पन्ना कांग्रेसके १३ औं महाधिवेशन म उहा तत्कालीन कार्यवाहक सभापति रामचन्द्र पौडेलह पराजित कर्ति सभापतिम निर्वाचित हुइल । सभापति एवं पार्टी संसदीय दलके नेता डेउवा व्यवस्थापिका– संसदके बैठकसे २०७४ साल जेठ २३ गते चौथो पटक प्रधानमन्त्री म निर्वचित होक नेपालके संविधान अनुसार संघीय संरचनाके तीन तहके निर्वाचन करइल रलह । सभापति देउवा २०७८ साल असार २९ गते पाचौं पटक मुलुकके प्रधानमन्त्री म नियुत्र हुइल । सर्वोच्च अदालत प्रतिनिधिसभा विघटन व नयाँ सरकार गठनके सम्बन्ध म परल विभिन्ना निवेदन सुनुवाइ कर्ती असार २८ गते पुन: स्थापनाके फैसलाके साथ उहाह दुई दिनभित्तर प्रधानमन्त्री म नियुत्त कर राष्ट्रपटि कार्यालयके नामम परमादेश जारी करल रह । सन् २००८ से २०१२ सम्मा सोसलिष्ट इन्टरनेसनलके आध्यक्ष उहा सन् २०१३ से वह संगठनके अन्तर्राष्ट्रिय आध्यक्ष हुइल बाट । प्रजातान्त्रिक आन्दोलनके क्रमम उहा पटक पटक कैक १० वर्ष कारागार जीवन फे बिटैल बाट । धन्यबाद !!!

-रविना चौधरी

क्रांगे्रस सभापति विजयी शेरबहादुर देउवाके राजनितिक जीवनी

रविना चौधरी